KUREYŞ SURESİ

KUREYŞ SURESİ

1-Li îlâfi gurayş. /Kureyşi alıştırdığı için,
2-Îlâfihim rıhleteş şitâi ves sayf. / Onları kış ve yaz yolculuğuna alıştırdığı için,
3-Felyağbudû rabbe hâzel beyt./Bu Evin Rabbine kulluk etsinler.
4-Ellezî at'amehum min cûıv ve âmenehum min havf./O ki onları yedirip açlıktan kurtardı ve onları korkudan güvene kavuşturdu.(S Ateş)”

1-Aranızda ilafı/ sevgiyi, ülfeti, ihsan edip, kureyşi/ seçkin, ahlaklı insan olarak yaşayıp, Kuran ilkelerine uygun insanlar olup, toplanmanızı, güçlenmenizi, galip gelmenizi sağlayan;

2-İlâfihim/bu sevginin, bağlılığın, kulluğun rıhleteş şitâi ves sayf/yaz kış, yani her zaman devamını ve bu kulluğun gereği olan hizmeti, yükü, çalışmayı, gayreti, başkalarına iletmeyi, tebliği, örnek olmayı bu amaçla yol almayı sevdirdiği için

3-Felyağbudû rabbe hâzel beyt*./Bu Evin yani, bu sistemi, vahyi, Kuranı, İslamı gönderen, bu ilkelerle terbiye eden, bu ahlak yapısına, yani bu eve ulaştıran Rabbine kulluk/ itaat etsinler.

4-Ellezî at'amehum min cûıv ve âmenehum min havf./ Zira korkudan, karanlıktan, cehaletten, yokluktan, hiçlikten ve ter türlü açlıktan, yoksunluktan vahiyle, Kuranla, rehberlikle kurtarmıştır.

*  Kuranda yer alan hâzel beyt /bu evden ne anlaşılmaktadır konusunu, aşağıda bir ayet üzerinde açıklamayla yetinip, ayrıntılara ve tüm kullanımlara HAC VE UMRE başlıklı makalede/ araştırmada yer verilmektedir:

3/96   اِنَّ اَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذٖى بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِلْعَالَمٖينَ

          İnne evvele beytiv vudia linnasi lellezi bi bekkete mubarakev ve hudel lil âlemîn.

S. Ateş    Doğrusu insanlara (ma'bed olarak) ilk kurulan ev, Mekkede olandır. Âlemlere uğur, bereket ve hidâyet kaynağı olarak kurulmuştur.

Doğrusu insanlar için ilk ortaya konan beyt/ev/sistem; Bekke'dir o seçkin/güzide, bereketli olan ve bütün âlemlere hidayettir/hediyedir.

Şöyle ki:

1-Ayette Mekke değil, özellikle bekke/seçkin, güzide vb anlamlara gelen kelime kullanılmıştır. Nitekim, Elmalılı “Ancak, Bekke Mek­ke'nin içinde dar bir bölgenin, örneğin Mescid-i Haram'ın bu­lunduğu yerin ismi de olabilir.” Diyerek Mekke’den farklı oluğunu ortaya koymaya çalışmıştır.

2-Yine, beytiv vudia kelimesi geçmektedir. Vudia, sistem, kural, düzen ve hüküm koymak, indirmek, çıkarmak, bırakmak vb anlamdadır. İnsanda bunlardan biridir.Onun yapısı, ahlakı, değerleri de ona özel yapıdır, evdir, düzendir.

              Buna örnek ayetler:

55/7   وَالسَّمَاءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمٖيزَانَ Ves semae rafeaha ve vedaal mizân. Göğü yükseltti ve mizânı koydu

94/2   وَوَضَعْنَا عَنْكَ وِزْرَكَ Ve vada'na 'anke vizrak.  Ve atmadık mı senin üzerinden yükünü?

39/69   وَاَشْرَقَتِ الْاَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَوُضِعَ الْكِتَابُ وَجٖیءَ بِالنَّبِيّٖنَ وَالشُّهَدَاءِ وَقُضِىَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ Ve eşrakatil erdu bi nuri rabbiha ve vudial kitabu ve cie bin nebiyyine veş şuhedai ve kudiye beynehum bil hakki ve hum la yuzlemûn. Yer, Rabbinin nuru ile parlamış, Kitâp (ortaya) konmuş, peygamberler ve şâhidler getirilmiş ve aralarında adâletle hükmedilmiştir. Onlara asla haksızlık edilmez

3-“ Vudia, inşa etmek ve bina yapmak için kullanılmaz.. Eğer buradaki beyt kelimesi bir binayı kastediyor olsaydı Arapçada "beytin buniye" denilirdi, "beytin vüdia" denmezdi.YB”.

4-Ayette bunun hudel lil âlemîn /alemlere hidayet kaynağı /hediye olduğu belirtilen ne olabilir? Vahiy değil midir. Kuranın bir çok ayetinde her türlü misalle döndürüp döndürüp açıklanmaktadır. İlk insanın yaratılmasından itibaren gönderile gelen ve sünnetinde hiç değişiklik olmayan, ilkeleri değişmeyen Vahiydir. Bu nedenle ilk evde, düzendir, sistemdir, vahiydir, islamdır. Adem kıssasının yer aldığı yedi bölümde incelenirse görülecektir ki hidayet kaynağı, 2/38 "Hepiniz oradan inin," dedik, "Yalnız (iyi bilin ki) size benden bir hidâyet geldiği zaman, kimler benim hidâyetime uyarsa artık onlara bir korku yoktur ve onlar üzülmeyeceklerdir. Olarak tanımlanan vahiydir, Kurandır, İslamdır.Buna uygun yapılanmaktır.Ahlaka sahip olmaktır.

http://aaldemira.blogspot.com/       

ARAPÇASI OKUNUŞU YAKLAŞIK MEALİ

 rtfSelectedTabRef*22*4*4*106.004*Kureys 1-4**1*90*tumSure*rtfSelectedTabRef
 rtfBulunanSayi*4*rtfBulunanSayi
 rtfSndPly*106.1*
(١٠٦-١)
106.1*************لِاٖيلَافِ قُرَيْشٍ

106.1 - Li îlâfi gurayş.

106.1 - Kureyşi alıştırdığı için,

 rtfSndPly*106.2*
(١٠٦-٢)
106.2*************اٖيلَافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاءِ وَالصَّيْفِ

106.2 - Îlâfihim rıhleteş şitâi ves sayf.

106.2 - Onları kış ve yaz yolculuğuna alıştırdığı için,

 rtfSndPly*106.3*
(١٠٦-٣)
106.3*************فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هٰذَا الْبَيْتِ

106.3 - Felyağbudû rabbe hâzel beyt.

106.3 - Bu Ev (Ka'be'n)in Rabbine kulluk etsinler.

 rtfSndPly*106.4*
(١٠٦-٤)
106.4*************اَلَّذٖى اَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَاٰمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ

106.4 - Ellezî at'amehum min cûıv ve âmenehum min havf.

106.4 - O ki onları yedirip açlıktan kurtardı ve onları korkudan güvene kavuşturdu.

KUREYŞ SURESİ ÇALIŞMA NOTLARI

 (١٠٦-١)
لِاٖيلَافِ قُرَيْشٍ 106.1************* 106.1 - Li îlâfi gurayş.
106.1 - Kureyşi alıştırdığı için,

1.	li	: için
2.	îlâfi	: ülfet, emin ve rahat olmaları
3.	kureyşin	: Kureyş

Kurayş: Kazanmak, galip gelme, muzaffer olma, toplamak, toplanmak, araştırmak, köpek balığı, kuruş.

Kureyş adı verildiği hususunda ise bir kaç görüş vardır. Bu görüşe göre onlar, daha önceleri dağınık iken bir araya gelip top­landıklarından dolayı bu adı almışlardır. Tekarruş: Bir araya gelip toplanmak ve kaynaşmak demektir.(Kurtubi)”. Seçkin ve ahlaklı, ilkeli olanların topluluk adıdır.

Îlâf: Kalplerin arasını bulmak, sevgi üzere kılma, birleştirme, güvenlik,telif etme, alıştırma, sevdirme, ünsiyet, urgan, halat, binlerce.

“İlâf” kelimesi “Elefe”den türemiş olup sevmek, sevilmek, sevdirmek, dağıldıktan sonra parçaları bir araya getirip toplamak anlamlarına gelmektedir. Türkçe’deki ülfet de bu anlamdadır(A Küçük)”.

rtfSndPly*106.2*
(١٠٦-٢)
اٖيلَافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاءِ وَالصَّيْفِ
106.2************* 106.2 - Îlâfihim rıhleteş şitâi ves sayf.
106.2 - Onları kış ve yaz yolculuğuna alıştırdığı için,

1.	ilâfi-him	: onları ülfet ettirdi, emin ve rahat olmalarını sağladı
2.	rıhlete	: yolculuk, göçler
3.	eş şitâi	: kış
4.	ve es sayfi	: ve yaz

“Âyette geçen “إيلاف - îlâf” sözcüğü, “bin sayısının adı” olan “ elf” kökünden türemiş bir sözcüktür. “ îlâf” sözcüğünün esas anlamı, “sevmek, bir şeyleri birleştirmek, üst üste koymak” demektir. Zaten o dönemde kullanılan en büyük sayı olan “bin” sayısı da bir takım sayıların toplanmasından başka bir şey değildir. İnce ipleri birbirine sarmak sûretiyle imal edilen dürülü, bükülü ip anlamındaki “habl-i müellef [urgan, halat]” ile kitap hazırlamak anlamındaki “ te’lif” de aynı kökten türetilmiş sözcüklerdir ve her ikisi de özlerinde birleştirmeyi, toplamayı ifade etmektedir(H Yılmaz)”.

 rtfSndPly*106.3*
(١٠٦-٣)
فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هٰذَا الْبَيْتِ
106.3************* 106.3 - Felyağbudû rabbe hâzel beyt.
106.3 - Bu Ev in Rabbine kulluk etsinler.

1.	fe	: artık
2.	li ya'budû	: kul olsunlar
3.	rabbe	: Rabb
4.	hâzâ el beyti	: bu ev/sistem

“Beyte değil beytin Rabbine, ekmeğe değil, ekmeğin sahibine teşekkür etsinler(M İslamoğlu)”.

“B-y-t:Kelimesinin aslı, insanın gece barınağıdır; çünkü, gece kalmak anlamına gelir. Nasıl ki, de gündüz kalmaktır. Bunun yanında, orada gece kalmaya bakmadan her meskene beyt adı verilir; çoğulu, şeklindedir. Yalnız daha özel anlamda evler için, beyitler ise, şiir için kullanılır.

Yüce Allah buyurur: Zaten orada bir ev hal­kından başka müslüman da bulamadık 51/Zâriyât 36. Deniyor ki: Bu, ev toplulu­ğuna işarettir. Onları, köyde oturanın köy diye adlandırılması gibi, ev diye adlan­dırmıştır.Müfredat”.

“Sözlükte “ev” anlamında olan beyt, tasavvufta mecazî olarak “kalp” anlamında kullanılmaktadır. Sûfilere göre insanın manevî âlemindeki kalp de “Beytullah” tır. Bu bakımdan herhangi bir canlıyı öldürme, fitne ve fesat çıkarma, kavga etme gibi kötülüklere Kâ’be ve civarında olduğu gibi kalpte de yer verilmemelidir. (M.C.-DVY)”.

Bekke: “Mücâhid'ten, İL' 'nin Mekke olduğunu söylediği rivayet edilmiştir. Kendisi, bunu, gibi ba harfinin mim harfi yerine kullanılan yerlerden biri saymıştır. Yüce Allah buyurur:

İnsanlar için belirlenmiş olan ilk ev Bekke'deki mübarek evdir. Buna Batım Mekke de denmiştir. Bu, oradaki caminin adıdır diyenler,

Beytullahtır diyenler de vardır. Tavaf yeri olmasından, adını yani izdihamdan aldığım, çünkü: İnsanların orada tavaf için izdiham yaptıklarını söyleyenler de vardır. Mekke'nin Bekke diye adlandırılmasının nedeni, orada bir zulüm İşlediklerinde zalimlerin boynu kırıldığındandır diyenler de olmuştur. Müfredat”.

 rtfSndPly*106.(١٠٦-٤)
اَلَّذٖى اَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَاٰمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ
106.4************* 106.4 - Ellezî at'amehum min cûıv ve âmenehum min havf.
106.4 - O ki onları yedirip açlıktan kurtardı ve onları korkudan güvene kavuşturdu.

1.	ellezî	: o ki
2.	at'ame-hum	: onları doyurdu
3.	min cûın	: açlıktan
4.	ve âmene-hum	: ve onları emin kıldı
5.	min havfin	: korkudan