101 KARİA SURESİ

101.1 - El gâriah. 

101.2 - Mel gâriah. 

101.3 - Ve mâ edrâke mel gâriah. 

101.4 - Yevme yekûnun nâsu kelferâşil mebsûs. 

101.5 - Ve tekûnul cibâlu kel'ıhnil menfûş. 

El gâriah, çarpan  hoplatan, coşturan manaları dikkate alındığında,

Yaratılış amacına yönelmeyi, bu uğurda hoplamayı, coşmayı, her türlü fedakarlık yapmayı, adeta hedefe kilitlenmek gerektiği bunu idrak etmenin önemi vurgulanmaktadır.

Bu amaç doğrultusunda  ferâşil mebsûs yaşamlarını, düşüncelerini kuran ilkeleriyle süslemeleri, yaptıkları güzel ve salih işlerle dünya hayatını donatmaları, adeta yeni bir örtüyle kaplamaya çalıştıklarında,

Bu yolda, karşılaştıkları cibâlu kel'ıhnil menfûş dağ gibi sorunların şüphe, vesvese, korku vb içsel ve dışsal engellerin dağılması, giderilmesi ve yok edileceği anlatılmaktadır.

101.6 -7 Kimin tartıları ağır gelirse, O memnun edici bir hayât içindedir.

Yaşamında iyi işler yapmış olanların terazileri ağır basar. Zira, yaşam amacını unutmazlar. Geçimlikleri amaç edinmezler, araç olarak görürler. Kuranın öğretisinden başka rehber edinmezler. Kuran ilkelerine tam güvenir, teslim olur, bu yolda yaşam sürerler. Bu kimseler artık güzel bir hayat yaşarlar

101.8 Kimin tartıları hafif gelirse,

Ama Kuranı unutanlar, es geçenler, atalarının dinine uyanlar, Kurandan başka ölçüleri rehber edinenler. Zalimler. Hesabı unutanlar. Kendini dağ gibi görenler.

101.9 Onun anası (bağrına atılacağı) hâviye (uçurum)dur.

Onun anası/onu besleyip büyütecek olan haviyedir/himaye eden de azaptır.

101.10-11 Onun ne olduğunu sen nereden bileceksin? Kızgın bir ateştir!
Hala düşünmüyor, anlamıyor musun. Her şeyin bir sonunun olduğunu ve yapılanların bedelinin ödeneceğini, bunun mutsuzluk ve kızgın ateş olduğunu akletmiyor musun.

Dünyada ve ahrette yaşanılan ateştir. Azaptır. Tarih bunun örnekleriyle doludur. Ahrette de ebedi ateştir. 
Vakit varken yaşamını değiştir, yaratılış amacına kilitlen, hayatını güzelliklerle süsle, salih işlerle donat, hayır ve hasenat örtüleriyle kapla, iki dünyada da mutlu ol, cenneti yaşa.

http://aaldemira.blogspot.com/

ÇALIŞMA NOTLARI
(١٠١-١)
101.1اَلْقَارِعَةُ
101.1 - El gâriah.
SA - Çarpan olay!
El gâriah, çarpan  hoplatan, coşturan

·        Karaa: اَلْقَارِعَةُ Büyük, şiddetli, ansızın gelen bela, musibet, çarpan olay, kıyamet, saçı döken, başı kel eden, çok şiddetle vuran, çok şiddetle yüklenen şeyler, insanlara şok yaşatan ciddî felâketler. Kıyâmet, Hâkkah, Sahhah, Ğaşiyeh” gibi isimleri de vardır.

Semud ve Ad, Kâria’ı yalanlamıştı. 69Hakkah 4.

Kıyâmet, iki aşamalıdır. Birinci aşamada evrenin yok olması aşamasıdır ki, “sayhah, korkunç bir gürültü, uğultu ile başlayacaktır.HY

·        Onlar sadece, onlar çekişip dururlarken kendilerini yakalayıveren bir tek çığlıkla karşı karşıya kalacaklar. 36Ya Sin 49.

·        Bir seslenenin yakın bir yerden sesleneceği güne kulak ver; o çağrıyı gerçek olarak duyarlar. İşte bu çıkış günüdür. 50Kaf 41,42.

·        Bunlar devenin iki sağımlığı kadar dahi gecikmesi olmayan bir çığlıktan başkasıyla karşı karşıya kalmazlar. 38Sad 15.

·        Ve Sur’a üflenmiştir. Allah’ın dilediği kimseler hariç göklerde kim var, yerde kim varsa çarpılıp yıkılmıştır. Sonra ona başka bir daha üflenmiştir. Bu defa da hepsi kalkmışlar, “hazır ol”da bekliyorlar. 39Zümer 68.

·        Sadece bir tek çığlık olmuştur. Bir de bakmışsın ki hepsi huzurumuzda hazır ola geçirilmişlerdir. 36Ya Sin; 53.

İkinci aşamada ise dirilme, haşr ve hesap verme, karşılık görme gibi olaylar söz konusudur.

·        Sur’a üflenir: Siz de hemen bölükler hâlinde gelirsiniz. 78Nebe 18.

·        Gözleri düşkün düşkün, kabirlerinden çıkarlar, sanki onlar darmadağın çekirgeler gibidirler. Kamer; 7.

·        Öyle bir gün ki, insanlar âlemlerin Rabbi için ayakta dikilirler. 83Muttaffifin 6.

·        Ve inkâr edenler bölükler hâlinde cehenneme sevk edildiler. 39Zümer 71.

·        Rabbine takvalı davrananlar da bölükler hâlinde cennete sevk edildiler. 39Zümer73.

(١٠١-٢)
101.2************* مَا الْقَارِعَةُ
101.2 - Mel gâriah.
SA - Nedir o çarpan olay?
(١٠١-٣)
101.3************* وَمَا اَدْرٰیكَ مَا الْقَارِعَةُ
101.3 - Ve mâ edrâke mel gâriah.
SA - O çarpan olayın ne olduğunu sen nereden bileceksin?

(١٠١-٤)يَوْمَ يَكُونُ النَّاسُ كَالْفَرَاشِ الْمَبْثُوثِ

101.4*************
101.4 - Yevme yekûnun nâsu kelferâşil mebsûs.
SA - O gün insanlar, yayılmış pervâneler gibi olur(lar).

YB- İnsanlar o gün rahatça özgürce kanatlarını yayarlar

            Besese: Saçmak, yaymak, dağılmak, intişar etme, durum, hal, gam, şiddetli hüzün

Feraşe: Örtmek, süslemek, mefruşat vb.
Yaymak, döşemek, döşek, kelebek, pervane, küçük kesim hayvanı.Bir adı da “gece kelebeği” olan pervaneler, bilindiği gibi düzensiz uçuşlarla ışığın veya ateşin çevresinde dolaşırlar ve sonunda ışık kaynağının ısısıyla yanarlar. İşte, insanların kıyâmet günündeki hâlleri de bu pervanelere benzetilmiştir. O gün, felâket kapıyı çalınca, o akıllı, mantıklı, düzenli insanlar bilinçlerini yitirerek pervanelere dönecekler, yönlerini şaşıracaklar, bir sağa bir sola, bir aşağı bir yukarı koşuşturup duracaklardır. Sonunda da pervanenin yanması gibi, infilâk etmiş dünyanın ateş girdabında yok olacaklardır.HY

O günü tasvir eden ayetler :

·        Ey İnsanlar! Rabbinizden sakının; şüphesiz o Saat’ın sarsıntısı çok büyük bir şeydir. Onu göreceğiniz gün, her emzikli kadın emzirdiğinden vazgeçer. Ve her hamile kadın taşıdığını düşürür. Ve sen insanları sarhoş olmadıkları hâlde hep sarhoş görürsün. Ama Allah’ın azabı çok şiddetlidir. 22Hacc 1,2.

·        Ve Biz o gün onları, birbirleri içinde dalgalanır halde bırakıvermişizdir. Sur’a da üflenmiştir. Böylece onların hepsini bir araya toplamışızdır. 18Kehf 99.

·        Sonra, kişinin kardeşinden, annesinden, babasından, eşinden ve oğullarından kaçtığı gün o kulakları patlatan korkunç ses gelince onlardan her birinin kendine yeter bir işi olur. 80Abese 33–37.

·        Ve Sur’a üflendiği gün Allah’ın diledikleri hariç olmak üzere göklerde ve yerde kimler varsa hepsi dehşete kapılırlar. Hepsi boyunları bükük hâlde O’na gelirler. Sen dağları da görürsün; sen onları donuk-durgun sanırsın. Oysa onlar her şeyi sapasağlam yapan Allah’ın yapımı olarak bulutun yürümesi gibi yürümektedirler. Şüphesiz ki O, yaptıklarınıza tamamıyla haberdardır. Kim iyilikle gelirse, ona daha iyisi verilir ve onlar o gün korkudan güvende olmuşlardır. 27Neml 87–89.

·        Ve Sur’a üflenmiştir. Allah’ın dilediği kimseler hariç göklerde kim var, yerde kim varsa çarpılıp yıkılmıştır. Sonra ona başka bir daha üflenmiştir. Bu defa da hepsi kalkmışlar “hazır ol” da bekliyorlar. 39Zümer 68.

·        Yüzler var ki o gün apaydınlıktır. Rablerine nazar edicidirler.75Kıyâmet 22,23.

(١٠١-٥)وَتَكُونُ الْجِبَالُ كَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ
101.5************* 101.5 - Ve tekûnul cibâlu kel'ıhnil menfûş.
SA - Dağlar atılmış renkli yün gibi olur.

YB-İnsanlar o gün rahatça özgürce kanatlarını yayarlar, özgürce yayarlar. Çünkü o gün dağlar/dağlar kadar güçlü görünen zalimler yerlerinden sökülüp yün savrulur gibi savrulmuşlardır.

           Kevene: Olmak, idi. ise, değil vb. hal, durum, yer

Cebele  : Dağ, hilkat, tabiat, yaratılış, insan topluluğu, nesil, mecazi olarak sorunlar sıkıntılar vb.

Ahene :Boyalı renkli yün,

Nefeşe  :Atılmış, yayılmış, çobansız gece yayılma,

Dağlar hakkındaki ayetler:

·        Ve sana dağlardan sorarlar. Hemen de ki: Rabbim, onları ufalayıp savuracak.20TâHâ 105.

·        Dağlardan da yollar var, beyazlı kırmızılı çeşitli renklerde. Ve kapkara topraklar/yollar da var. 35Fatır 27.

·        Arz ve dağlar yerlerinden kaldırılıp şiddetle birbirine çarpılarak darmadağın edildiği zaman, 69Hakkah 14.

·        Ve dağlar yürütülmüş ve serap oluvermiştir. 78Nebe 20.

·        Yer ve dağlar sarsılır ve dağlar eriyip akan bir kum yığınına dönüşür. 73Müzzemmil 14.

·        Ve dağların ufalandıkça ufalandığı, toza dumana dönüşüverdiği 56Vakıa 5, 6.

Kuranda, dağların yürütülmesi, un ufak edilip savrulması,tıpkı bulutlar gibi hareket etmesi, serpilmesi, yeryüzü ve dağların birbirlerine şiddetli çarpması,dağların yüne dönüşmesi, etrafa saçılması, yürütülüp yerlerinin serap olması, gibi olaylar kıyamet gününün dehşetini ortaya koymaktadır.MOkuyan.

 (١٠١-٦)
101.6************* فَاَمَّا مَنْ ثَقُلَتْ مَوَازٖينُهُ
101.6 - Feemmâ men segulet mevâzînuh.
SA - Kimin tartıları ağır gelirse,

YB- İnsanların bu güne ulaşması için katkıda bulunmuş iyi işler yapmış kimselerin terazileri ağır basar (yönetim onların eline geçmiştir)

Sekale: Ağırlık, ağır gelme, tartı, ölçü, borç, yük, suç, günah, yüklenilenler, yavaş,

Vezane: Tartmak, değer biçme, ağırlık, değer, mertebe, adalet, şeriat, terazi,

Bu konuyla ilgili ayetler:

·        Ve tartı, o gün haktır. Kimin terazileri ağır basarsa, işte onlar kurtulanlardır. Kimin terazileri de hafif kalırsa, işte onlar da ayetlerimize karşı zalimlik etmelerinden dolayı kendilerini ziyana sokan kimselerdir.7A’râf 8, 9.

·        İşte onlar, Rabbinin ayetlerini ve O’na ulaşmayı inkâr etmişlerdi de bu yüzden yaptıkları bütün amelleri boşa gitmiştir. Artık kıyamet günü onlar için hiçbir ölçü tutturmayız 18Kehf; 105.

·        Biz kıyamet günü için adalet terazileri koyarız; hiçbir kimse, hiçbir şeyce haksızlığa uğratılmaz, bir hardal tanesi ağırlığınca da olsa, onu getiririz. Ve hesap görenler olarak Biz yeteriz. 21Enbiya; 47.

·        Sur’a üflendiği zaman, işte o gün aralarında soy sop ilişkisi yoktur. İstekleşemezler de Böylece kimlerin tartıları ağır basarsa, işte bunlar asıl kurtuluşa erenlerdir. Kimlerin de tartıları hafif gelirse, artık bunlar da kendilerine yazık etmişlerdir; cehennemde sürekli kalıcıdırlar. Orada onlar dişleri sırıtır halde iken ateş yüzlerini yalar. Benim ayetlerim size okunmadı mı? Siz ise onları yalanlıyordunuz. Dediler ki: “Rabbimiz! Azgınlığımız bizi yendi ve biz, bir sapıklar topluluğu olduk. Rabbimiz! Bizi buradan çıkar. Eğer bir daha aynısını yaparsak işte o zaman gerçekten biz zalimleriz.” [Allah] Dedi ki: “Alçaldıkça alçalın orada! Bana konuşmayın da. 23Müminun 101–108.

·        Ant olsun biz peygamberlerimizi açık delillerle gönderdik ve insanların adaleti yerine getirmeleri için beraberlerinde kitabı ve teraziyi/ölçüyü indirdik. Biz demiri de indirdik ki onda büyük bir güç ve insanlar için yararlar vardır. Bu, Allah’ın, kendine ve peygamberlerine görmeden yardım edenleri belirlemesi içindir. Şüphesiz Allah kuvvetlidir, daima üstündür. 57Hadid 25.

·        Allah, bu kitabı ve teraziyi/ölçüyü hakla indirendir. Ve sana ne bildirir ki, belki de o Saat çok yakındır! 42Şûra 17.

·        Ve semayı. Onu yükseltti ve teraziyi/ölçüyü koydu. Sakın terazide/ölçüde taşkınlık etmeyin. 55Rahmân 7,8.

 (١٠١-٧)
101.7************* فَهُوَ فٖى عٖيشَةٍ رَاضِيَةٍ
101.7 - Fehuve fi îşetir râdıyeh.
SA - O, memmun edici bir hayât içindedir.

YB- Bu kimse/kimseler artık güzel bir hayat yaşarlar

Ayeşe : Yaşayış, yaşayış tarzı, geçim kaynağı, geçim vakti, usulü, zamanı,

RaDave:Sevmek, razı olma, hoşnut olma, tercih etme, kanaat getirme, rtfSndPly*101.8*
(١٠١-٨)
101.8************* وَاَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوَازٖينُهُ
101.8 - Ve emmâ men haffet mevâzînuh.
SA - Kimin tartıları hafif gelirse,

YB- Ama haksızlık yapmış olanlar (dağlar)

Hıfefe: Hafiflik, hafif gelme, küçümseme, gebelikte ilk devre, hafifleme,

 (١٠١-٩)
101.9************* فَاُمُّهُ هَاوِيَةٌ
101.9 - Feummuhû hâviyeh.
SA Onun anası (bağrına atılacağı) hâviye (uçurum)dur.

YB- Onun anası/onu besleyip büyütecek/onu arındıracak/ olan haviyedir/himaye edendir

Ememe: İmam, rehber, yol, kılavuz, anne, nine, barınak, merkez, yaşam merkezi, Mekke, ümmet, din, zaman, ön, ümmi, okuma yazma bilmeyen, rehber, lider,

Heveye: Düşmek, kaymak, batmak, sürüklenme, devirmek, yere çalma, ayartma, koşturma, heveslenme, arzulama, gönül verme, kapılma, helak, koşma, hasret, özlem, çukur, heva, heves, keyf,. Âyette “hâviye” “ana” olarak nitelenerek edebî sanatla bir uyarı yapılmıştır. Böylelikle de “hâviye” olarak isimlendirilen cehennemin âhirette cehennemlikleri kendi çocuğunu koruyan bir ana gibi kucaklayacağı, bu cehennemliklere “hâviye”den başka kucak açanın bulunmayacağı mesajı verilmiştir.HY

 rtfSndPly*101.10*
(١٠١-١٠)
101.10************* وَمَا اَدْرٰیكَ مَا هِيَهْ
101.10 - Ve mâ edrâke mâhiyeh.
SA Onun ne olduğunu sen nereden bileceksin?
 rtfSndPly*101.11*
(١٠١-١١)
101.11************* نَارٌ حَامِيَةٌ
101.11 - Nârun hâmiyeh.
SA - Kızgın bir ateştir!

YB- O kuruyan/kızgın bir ateştir.  (Altının içindeki artıkları atan ateştir. Altın ateşle saflaştırılır)

Hameye: Kızdırılmış nar gibi ateş, dağlayan hararetli ateş,

ARAPÇASI OKUNUŞU YAKLAŞIK MEALİ
(١٠١-١)

اَلْقَارِعَةُ

101.1 - El gâriah.

101.1 - Çarpan olay!

 rtfSndPly*101.2*
(١٠١-٢)
101.2*************مَا الْقَارِعَةُ

101.2 - Mel gâriah.

101.2 - Nedir o çarpan olay?

 rtfSndPly*101.3*
(١٠١-٣)
101.3*************وَمَا اَدْرٰیكَ مَا الْقَارِعَةُ

101.3 - Ve mâ edrâke mel gâriah.

101.3 - O çarpan olayın ne olduğunu sen nereden bileceksin?

 rtfSndPly*101.4*
(١٠١-٤)
101.4*************يَوْمَ يَكُونُ النَّاسُ كَالْفَرَاشِ الْمَبْثُوثِ

101.4 - Yevme yekûnun nâsu kelferâşil mebsûs.

101.4 - O gün insanlar, yayılmış pervâneler gibi olur(lar).

 rtfSndPly*101.5*
(١٠١-٥)
101.5*************وَتَكُونُ الْجِبَالُ كَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ

101.5 - Ve tekûnul cibâlu kel'ıhnil menfûş.

101.5 - Dağlar atılmış renkli yün gibi olur.

 rtfSndPly*101.6*
(١٠١-٦)
101.6*************فَاَمَّا مَنْ ثَقُلَتْ مَوَازٖينُهُ

101.6 - Feemmâ men segulet mevâzînuh.

101.6 - Kimin tartıları ağır gelirse,

 rtfSndPly*101.7*
(١٠١-٧)
101.7*************فَهُوَ فٖى عٖيشَةٍ رَاضِيَةٍ

101.7 - Fehuve fi îşetir râdıyeh.

101.7 - O, memmun edici bir hayât içindedir.

 rtfSndPly*101.8*
(١٠١-٨)
101.8*************وَاَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوَازٖينُهُ

101.8 - Ve emmâ men haffet mevâzînuh.

101.8 - Kimin tartıları hafif gelirse,

 rtfSndPly*101.9*
(١٠١-٩)
101.9*************فَاُمُّهُ هَاوِيَةٌ

101.9 - Feummuhû hâviyeh.

101.9 - Onun anası (bağrına atılacağı) hâviye (uçurum)dur.

 rtfSndPly*101.10*
(١٠١-١٠)
101.10*************وَمَا اَدْرٰیكَ مَا هِيَهْ

101.10 - Ve mâ edrâke mâhiyeh.

101.10 - Onun ne olduğunu sen nereden bileceksin?

 rtfSndPly*101.11*
(١٠١-١١)
101.11*************نَارٌ حَامِيَةٌ

101.11 - Nârun hâmiyeh.

101.11 - Kızgın bir ateştir!